اول مهرماه

 مکان: سالن کنفرانس دانشکده پزشکی

ساعت: 12:30

 موضوع: پذیرش سبک زندگی پیشگیرانه در بیماران دیابتی و عوامل موثر بر آن



پذیرش سبک زندگی پیشگیرانه در بیماران دیابتی و عوامل مؤثر بر آن
ضرورت و اهمیت تحقیق
در حال حاضر بیش از 250 میلیون نفر در جهان به دیابت مبتلا هستند.
 

براساس تخمین فدراسیون بین‌المللی دیابت، تا سال 2030 میلادی عده افراد دیابتی به بیش از 300 میلیون نفر خواهد رسید.

در بعضی از نقاط جهان حدود 50 درصد جمعیت بزرگسال به دیابت مبتلا هستند.

 نتایج آخرین پژوهش‌ها در کشور ما حاکی است که از هر 5 نفر، 1 نفر به دیابت مبتلاست و یا در معرض دیابت قرار دارد.

 90 درصد بیماران دیابتی در ایران به دیابت نوع دو و 10 درصد به دیابت نوع یک مبتلا هستند.

ضرورت و اهمیت تحقیق

امروزه به رغم پیشرفت‌های بسیار، هنوز راه عملی برای درمان دیابت وجود ندارد ولی می‌توان از عوارض آن پیشگیری نمود.

 پیشگیری از عوارض دیابت در دو سطح صورت می‌گیرد:

پیشگیری از عوارض زودرس دیابت که با مصرف منظم دارو قابل کنترل است

پیشگیری از عوارض دیررس دیابت و ادامه روند آن  با  اتخاذ سبک زندگی پیشگیرانه توسط بیماران :

ضرورت و اهمیت تحقیق

سبک زندگی پیشگیرانه توسط بیماران :
تغییر در روش زندگی و اتخاذ رفتارهای جدیدی است که باعث کنترل مطلوب بیماری شود.
این سبک زندگی متضمن رعایت اصولی شامل کنترل روزانه قند خون، معاینات دوره‌ای و آزمایشگاهی، تغذیه صحیح، فعالیت جسمانی و مصرف منظم داروها
قدم اول، ایجاد تغییرات لازم در روش زندگی
وشی که سال‌ها با آن زیسته و حال باید پذیرای یک سبک زندگی جدید باشد.

چنانچه سبک زندگی یاد شده توسط بیماران پذیرفته شود و در عمل دنبال شود،

احتمال بروز عوارض بیماری بسیار کاهش یافته و در مواردی از بین می‌رود.

  Preventive lifestyle

 
اهداف تحقیق:
هدف کلی: تبیین پذیرش سبک زندگی پیشگیرانه در بیماران دیابتی و عوامل موثر بر آن

اهداف اختصاصی:
بررسی پذیرش سبک زندگی پیشگیرانه در افراد دیابتی عضو انجمن دیابت ایران ساکن شهر تهران

 بررسی عوامل فردی موثر بر پذیرش پذیرش سبک زندگی پیشگیرانه در بیماران دیابتی

 بررسی عوامل اجتماعی

 بررسی عوامل روانی

پیشینه تحقیق
بزازیان (1388) پژوهشی با هدف طراحی و آزمون مدل زیستی روانی اجتماعی سازگاری با بیماری دیابت نوع یک در نمونه‌ای به حجم 300 نفر از بیماران عضو انجمن دیابت ایران انجام داد:
افراد دارای سبک دلبستگی ایمن با ادراک مناسب از بیماری و استفاده از راهبرد مقابله تکلیف محور،  سازگاری بیشتری را با بیماری دارند


سبک زندگی، سبکی فردی نیست بلکه نوعی اقدام جمعی است که مورد توافق قرار گرفته است

آلفرد آدلر : فرد در اوایل زندگی مجموعه منسجمی از ارزش ها و اصول راهبری را در درون خود می پروراند که در تمام طول زندگی راهبر او خواهد بود.

 سبک زندگی همان شخصیت مرکزی است؛ شیوه ای که بدان طریق فرد به جهان پاسخ می دهد.

مدل جبران: زندگی یک جریان و پویایی است برای رسیدن به ایمنی، برتری و کاهش تنش که موتور محرکه ی آن احساس کهتری بوده و سه عامل وراثت، محیط و خلاقیت بر آن تاثیر می گذارند اما به آن تعین نمی بخشند.



 سبک زندگی نه موروثی است و نه کاملا وابسته به محیط.
سبک زندگی را بیش از هر چیز خلاقیتی است
 که حاصل کنار آمدن با محدودیت ها، موانع، تضادها و بحران هایی است که فرد در مسیر پیشرفت به سوی آرمانش بروز می دهد.
دیدگاه‌های مطرح درباره سلامت

ناهنجارگرایان: پزشکی جوامع صنعتی قرن 20/ به مدل "زیست- پزشکی"  بیماری را می توان بدون ارجاع به ارزش‌ها و با توجه به ارزیابی تجربی کارکردهای بدن تعریف کرد.

 هنجارگرایان: هنجارگرایان، سلامت و بیماری را مفاهیمی ذاتا ارزش بار می‌دانند و معتقدند تصمیم درباره حالات بدن یا روان مستلزم آن است که چه چیزی مطلوب یا نامطلوب، مفید یا بی فایده، خوب یا بد است

پیش داوری‌های ارزشی و فرهنگی را در تعیین سلامت و بیماری در پزشکی دخیل می دانند.


روش ترکیبی
تحقیق حاضر از نظر روش، ترکیبی می باشد. روش‌ ترکیبی عبارت است از استفاده‌ی همزمان یا متوالی از هر دو روش کمی و کیفی در یک مطالعه‌ی واحد.

جامعه آماری

بیماران دیابتی نوع یک ساکن شهر گرگان در سنین 12 سال و به بالا جامعه آماری این بخش از تحقیق را تشکیل دادند.

محیط نمونه گیری : بیماران عضو در کلینیک دیابت گرگان

روش نمونه‌گيري: نمونه گیری بصورت هدفمند صورت گرفت و برای پرکردن شکاف در ارائه تئوری  و جمع آوری داده‌های بیشتر، از نمونه گیری نظری استفاده شد.

اشباع نظری با شرکت کنندگان  15 نفر

جمع‌آوري داده‌ها: مصاحبه نيمه ساختار يافته

سوالات مصاحبه ابتدا عمومي و سپس جزيي‌تر شدند.

مثال:  وقتي كلمه  بیمار دیابتی را مي شنوي  چه به ذهنتان مي آيد

معني زندگی با دیابت از نظر شما چيست،

در مورد تجربه شخصي‌تان از زندگی با دیابت براي ما صحبت كنيد،

 شده زماني که احساس كنيد به علت دیابت محدودیت در زندگی برای شما ایجاد شده آن شرايط را برايمان تعريف کنید.




دقت و روایی تحقیق

دقت در مطالعات كيفي  با  اصطلاحاتي  از قبيل  اعتبار، تعميم پذيري، ثبات، قابليت تاييد و رد مميزي همراه است.

تاييد داده‌ها توسط شركت‌كنند‌گان يكي از مهمترين تكنيك‌هاي برقراري اعتبار است.

جلوگیری از سوگیری
روش دیگر اعتبار تحقیق کیفی، یافته‌های مبتنی بر ارائه گزارشات است که خود حاکی از مستند بودن یافته‌ها است.  

روش کمی پژوهش:

از نظر کنترل شرایط پژوهش و به لحاظ محتوای کاری، از نوع «پیمایشی»

از نظر سطح مشاهده از نوع خرد می باشد؛ زیرا واحد تحلیل در این جا فرد است.

این کار از نظر وسعت از نوع مطالعات پهنا نگر است به این معنا که محقق صفت مشخص را بر روی گروه وسیعی از افراد جامعه بررسی می کند.

از نظر زمان نیز، از نوع مقطعی است؛

 دو پرسشنامه محقق ساخته

الف: پرسشنامه محقق ساخته مربوط به عوامل موثر در پذیرش سبک زندگی پیشگیرانه مولفه‌های آن

- ادراک بیماری
- سازگاری با بیماری
- آگاهی
- حمایت اجتماعی
- شبکه روابط اجتماعی
- پایگاه اقتصادی- اجتماعی
- ماهیت بیماری

پرسشنامه پذیرش سبک زندگی پیشگیرانه:
- فعالیت بدنی
- تغذیه
- تزریق انسولین
- تست قندخون
- معاینات دوره‌ای و آزمایشگاهی

پرسشنامه سه دسته سوال

 دسته اول : عوامل فردی، روانی، اجتماعی و ماهیت بیماری

دسته دوم: مربوط به سنجش متغیر وابسته یعنی سبک زندگی پیشگیرانه است

دسته سوم: سوالات مشخصات عمومی پاسخگویان



اعتبار و دقت اندازه‌گیری

اعتبار تحقیق: تا چه اندازه ابزار اندازه‌گیری خصیصه مورد‌ نظر را می‌سنجد؟

میزان توافق متخصصان یک امر در رابطه با یک شاخص یا معیار است

برای تعیین اعتبار پرسشنامه هم از نظرات و دیدگاه‌های متخصصان و هم از نظرات بیماران دیابتی استفاده شد.

پس از طراحی گویه‌های لازم برای سنجش متغیر‌های مورد نظر و تهیه و تنظیم پرسشنامه، محقق آن را به کارشناسان آگاه در زمینه بیماری دیابت و همچنین علوم اجتماعی و از طرفی به بیماران دیابتی دارای سابقه حداقل دو سال از دیابت می‌سپارد تا در مورد آن اظهارنظر کنند.


پایایی
پایایی به معنی دقت و ثبات در اندازه‌گیری است.
 برای سنجش پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است.
پیش آزمون وسیله اندازه‌گیری و جمع‌آوری داده‌ها جهت رفع نارسایی‌ها و ابهامات موجود و همچنین تعیین پایایی وسیله اندازه‌گیری است.

پس از تعیین اعتبار آن، میان 50 نفر از آزمودنی‌ها توزیع و پس از تکمیل توسط آنها ضریب آلفای کرونباخ  استخراج شد.


قلمرو مکانی و جامعه آماری تحقیق

کلیه دیابتی‌های نوع یک 24-12 ساله

عضو انجمن دیابت ایران ساکن شهر تهران

انجمن دیابت ایران برابر با 2838 نفر

به مدت 12 ماه
واحد تحلیل و سطح مشاهده

روش نمونه گیری

= n  حجم نمونه = تعداد 350 نفر
N =حجم جامعه آماري =  2838 بیماران دیابتی نوع یک عضو انجمن دیابت ایران ساکن شهر تهران

محدودیت‌های تحقیق:  دشوار بودن مصاحبه با برخی از دختران جوان

ادامه ....


برخی از اسلایدهای ارائه شده در ژورنال کلاب

ارائه دهنده: لیلا جویباری

سرپرست مرکز تحقیقات پرستاری

حاضرین در جلسه: دکتر گلعلی پور، معاون پژوهشی دانشگاه

دکتر پوریا گیل

دکتر عشقی نیا

دکتر هنرور

دکتر محمد علی وکیلی مدیریت  پژوهش دانشگاه

 کارشناسان مراکز تحقیقاتی